Rodzaje działań niepożądanych leków. Kiedy należy je odstawić?
fot. Główny Inspektorat Farmaceutyczny
Działania niepożądane zależne od dawki #(typ A) są najlepiej poznanymi i najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi leków. Ich występowanie zależy od mechanizmu działania danego leku i od dawki substancji leczniczej przyjętej przez pacjenta.
Działania te są łatwe do przewidzenia, występują stosunkowo często i rzadko są przyczyną zgonu. Ustępują w momencie odstawienia leku. W przypadku ich pojawienia się konieczne jest zmodyfikowanie dawkowania leku i indywidualne dobranie dawki dla danego pacjenta.
Przykłady:
- krwawienia podczas stosowania leków przeciwzakrzepowych,
- kaszel po inhibitorach ACE,
- zwężenie źrenic po podaniu morfiny,
- uszkodzenie wątroby po przyjęciu dużych dawek paracetamolu.
Działania niepożądane niezależne od dawki (typ B) są nieprzewidywalne – występują rzadko, ale często mogą prowadzić do śmierci. W przypadku wystąpienia takich działań niepożądanych konieczne jest przerwanie leczenia. Przykłady:
- wstrząs anafilaktyczny,
- obrzęk naczynioruchowy,
- kontaktowe zapalenie skóry.
Działania niepożądane zależne od przewlekłego stosowania (typ C) zależą zarówno od dawki, jak i od czasu przyjmowania leku, czyli długości farmakoterapii. Przykładem takiego działania niepożądanego jest choroba zakrzepowa u pacjentek, które stosują doustną antykoncepcję hormonalną. Innym przykładem może być zespół leniwego jelita po długotrwałym stosowaniu leków przeczyszczających.
Działania niepożądane opóźnione w czasie (typ D) mogą pojawić się jakiś czas po stosowaniu leku. Przykładem jest np. działanie teratogenne talidomidu. Talidomid stosowany w czasie ciąży powodował bardzo poważne działania niepożądane u dziecka, które ujawniły się po porodzie. Obecnie talidomidu nie wolno stosować w czasie ciąży właśnie ze względu na działanie teratogenne.
Działania niepożądane wywołane odstawieniem leku (typ E) są szczególnie niebezpieczne przy lekach, które pacjent stosuje przez dłuższy czas i nagle przestaje je. Może to doprowadzić do nieprzyjemnych objawów, a nawet zaostrzenia objawów choroby. Przykładem jest zaostrzenie lub nasilenie napadów padaczkowych po nagłym odstawieniu fenobarbitalu czy fenytoiny, a także wystąpienie zespołu abstynencyjnego po długotrwałym stosowaniu opiatów czy benzodiazepin.
Działania niepożądane spowodowane brakiem skuteczności farmakoterapii (typ F) polegają na tym, że pacjent przyjmuje jakiś lek, a efekt farmakologiczny (leczniczy) nie występuje. Przykładem takiego działania niepożądanego jest nieskuteczność antybiotyków w przypadku występowania antybiotykoodporności wśród bakterii.
Źródło: Główny Inspektorat Farmaceutyczny
Czytaj również
- Miłośnik historii natrafił na karabin. Broń trafiła do bydgoskiego muzeum
- Światowy Dzień Farmaceuty. Nieoceniona praca i zaangażowanie
- Zakazane praktyki sztucznej inteligencji. Nowe przepisy
- Wędrówka wzdłuż Noteci. "Wiatr nam sprzyjał"
- Grzybiarzu, apelujemy o rozwagę! O jakich zasadach należy pamiętać?
Dodaj komentarz
Niezwykła sesja fotograficzna. Miejsce idelane do tworzenia
W minioną sobotę odbyła się niezwykła sesja fotograficzna# w Brzózkach.
(czytaj więcej)Światowy Dzień Walki z Wścieklizną. Przede wszystkim profilaktyka
Co roku 28 września przypada Światowy Dzień Walki z Wścieklizną#. Wścieklizna to jedna z najpoważniejszych chorób zakaźnych. Cechuje ją blisko 100% śmiertelność. Jeśli wirus dostanie się do mózgu, nie ma możliwości uratowania chorego.
(czytaj więcej)"Dopytujemy mieszkańców czego im potrzeba". Z pomocą powodzianom
W Lewinie Brzeskim i Głuchołazach wciąż są strażacy# z woj. kujawsko-pomorskiego.
(czytaj więcej)Miłośnik historii natrafił na karabin. Broń trafiła do bydgoskiego muzeum
Policjanci z# Koronowa prowadzili sprawę związaną z odnalezieniem, przez miłośnika artefaktów, jednostki broni z czasów II Wojny Światowej. Jej finałem było wczorajsze spotkanie w Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy, gdzie Komendant Komisariatu Policji w Koronowie młodszy inspektor Tomasz Meyze przekazał Dyrektorowi Muzeum Panu Wojciechowi Bartoszek odnalezioną broń wraz z magazynkami i amunicją.
(czytaj więcej)
Komentarze (5) Zgłoś naruszenie zasad
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:12 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!